Dariusz BRALEWSKI, Problemy przekładu komedii bulwarowej La Raison d’Aymé Isabelle Mergault po polsku
Łask 2019
ISBN 978-83-63781-36-1
stron 111
format: 24,0 × 17,0 cm
oprawa: miękka matowa
Niniejsza praca przedstawia proces decyzyjny tłumacza i jego rezultaty. Powstała jako wynik zmagań przekładowych z francuskim tekstem komedii bulwarowej, która w roku 2018 odniosła ogromny sukces na francuskich scenach. Stanowi autokrytyczny głos tłumacza z jednej strony, z drugiej zaś podejmuje problemy przekładu tekstu o wyraźnej przynależności gatunkowej przeznaczonego na scenę. Adresowana jest do tłumaczy, teoretyków i krytyków przekładu oraz do osób miłujących teatr i kulturę francuską.
Ze wstępu
Problemy przekładu komedii bulwarowej na przykładzie La Raison d’Aymé Isabelle Mergault” to znakomite studium przedstawiające proces decyzyjny tłumacza, autokrytyczny głos tłumacza i to niepośledniego, świadomego, o rozległej wiedzy i pogłębionych kompetencjach: tłumacza-filologa, romanisty, językoznawcy, znawcy dramatu, traduktologa.
[...] chciałabym uprzedzić ewentualne zarzuty dotyczące wiarygodności krytyki przekładu sporządzonej przez samego tłumacza. Wielokrotnie - w trakcie różnorakich konferencji przekładoznawczych i w innych przestrzeniach – obserwowałam kwestionowanie wartości świadectw tłumacza jako zbyt mało naukowych, bo sporządzonych przez podmiot badania będący zarazem jego przedmiotem (i częstokroć przez osobę nieposiadającą kwalifikacji przekładoznawczych). Krytycy ci nie pamiętali zapewne – lub nie znali – paratekstów tłumackich wysokiej próby, takich jak Diabelne tarapaty Marii Kureckiej i Witolda Wirpszy czy teksty Stanisława Barańczaka zebrane w antologii Ocalone w tłumaczeniu ; nie zdawali sobie sprawy – lub zapominali – że lekceważenie źródła wiedzy o procesie tłumaczenia jakim jest sam tłumacz i poprzestawanie wyłącznie na własnych hipotezach może prowadzić do błędnych twierdzeń i ocen. Współczesna rehabilitacja w naukach społecznych „obserwacji uczestniczącej” i szerokie zastosowanie w przekładoznawstwie metodologii protokołów głośnego myślenia i protokołów retrospektywnych nie pozostawia już chyba wątpliwości, że parateksty tłumacza są cenne i jako wynik badania, i jako materiał do kolejnych badań.
Z recenzji dr hab. Marzeny Chrobak